In 2023 ging een nieuw programma genaamd ‘Toekomstgerichte Wijk’ van start onder de vlag van TKI Bouw en Techniek. Het is een nieuw programma, tegelijkertijd bouwen we door op vertrouwde kennis en ervaring. Hoe zit dit precies in elkaar?
Sybren Steensma van Building Changes: “Met Toekomstgerichte Wijk bouwen we dankbaar verder op de resultaten van programma ‘Klimaatwerk in Uitvoering’, dat we over de periode 2018-2022 hebben uitgevoerd met medefinanciering van TKI Deltatechnologie. De drie hoofdpartners van dat programma, namelijk MKB Infra, de Hogeschool van Amsterdam en Building Changes (penvoerder/programmaleider) zijn weer van de partij, maar we breiden uit, zo zal bijvoorbeeld Straatwerk Nederland gaan deelnemen. Belangrijk ook is dat er achter de brancheverengingen een grote groep aannemers staat die actief betrokken is bij de ontwikkeling. En een groep gemeentes natuurlijk”.
Toekomstgerichte Wijk is erop gericht om innovaties op klimaatadaptatie en circulariteit standaard onderdeel te maken van de reguliere Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW) projectenpraktijk tussen gemeente en aannemer. Daar is aan de ene kant veel technische kennis voor nodig, bijvoorbeeld: hoe werkt een waterbergende weg? Hoe kun je emissieloos werken in de buitenruimte? Hoe kun je met de Milieukostenindicator (MKI) circulairder gaan werken? Maar daarnaast ook begrip van de governance binnen de opdrachtgever. Het blijft een uitdaging om beleidsdoelen te vertalen naar uitvoering, inkoop, beheer. Binnen dit programma proberen we om dit op wijkniveau bij elkaar te brengen, omdat daar alles moet samenkomen.
Wat neem je dan mee uit het programma Klimaatwerk in Uitvoering, en waar kies je juist een nieuwe weg?
“Er liggen veel goede bouwstenen die mede vanuit programma Klimaatwerk in Uitvoering zijn voortgekomen. De Hogeschool van Amsterdam, samen met onderzoekspartners Hogeschool Rotterdam en Hanzehogeschool Groningen, worden echt als autoriteit gezien op gebieden als hittestress en waterberging. Hun publicaties hierover kom je overal tegen. Er is geïnvesteerd in een nieuwe manier van werken tussen aannemers en opdrachtgevers, op basis van samenwerking en vertrouwen, dat is meer dan ooit nodig. En innovaties hebben hun weg naar gevonden naar een lange lijst pilot- en/of testprojecten, waar we kunnen zien dat het echt werkt. Daar zijn we allemaal trots op, maar nu moet het standáárd gaan worden. Dat betekent dat je niet alleen de pioniers aan je moet binden, maar ook moet snappen wat bijvoorbeeld de gemiddelde beheerder of uitvoerder nodig heeft om de verduurzaming te omarmen. We gaan gemeentes helpen om dat op wijkniveau allemaal bij elkaar te brengen.”
Waarom op wijkniveau?
“De beleidsdoelen worden in de praktijk vaak op overkoepelend gemeenteniveau geformuleerd, maar blijven daar een abstract getal (“50% circulair in 2030!”). En dan doen we op straatniveau een pilot met circulaire stenen, zonder dat we kunnen aangeven welke bijdrage zo’n project nu zou kunnen leveren aan dat gemeentedoel. We richten ons op de ontbrekende schakel ertussen van het wijkniveau, waar juist alles samen moet komen. Daar het ontwikkelen we kennis, ervaring en tools voor. De inbreng van regionale aannemers is daarbij cruciaal, omdat zij vaak de ondergrond in die wijken beter kennen dan de gemeente zelf – niet zo gek natuurlijk, zij werken er tenslotte al in.”
Hoe kunnen partijen aansluiten?
“Hoewel we met een grote groep zijn, zoeken we nadrukkelijk uitbreiding, bijvoorbeeld van gemeentes die bovenstaande problematiek herkennen en mee willen draaien. Dat kan actief door een wijkproject als casus in te brengen, maar je kan ook gewoon aansluiten en kennisnemen van de resultaten. Het gaat ons uiteindelijk om de opschaling, dus hoe meer hoe beter.”
Wil jij ook meewerken aan het programma Toekomstgerichte Wijk? Neem dan contact op met Sybren Steensma (sst@buildingchanges.nl)
—
Programma Toekomstgerichte Wijk loopt van 2023 tot 2027 en bouwt voort op de resultaten van het programma Klimaatwerk in Uitvoering (TKI Deltatechnologie). Het programma draagt bij aan MMIP Klimaatadaptief, Natuurinclusief en Omgevingsbewust bouwen van TKI Bouw en Techniek.