Auteur: communicatie@tki-bouwentechniek.nl

Woontop: startsein voor versnelling woningbouw

Op 11 december 2024 vond de Woontop plaats, waar minister-president Dick Schoof en minister Mona Keijzer samen met de sector afspraken hebben gemaakt om jaarlijks 100.000 betaalbare woningen te bouwen.

Tijdens de woontop werd ook het Programma Innovatie en Opschaling Woningbouw gelanceerd. Binnen dit programma zet TKI Bouw en Techniek zich in voor open innovatie om belemmeringen in de woningbouw weg te nemen en versnelling mogelijk te maken. Dit doen we door samen te werken met bestaande innovatieprogramma’s, zoals het Nationaal Groeifonds-programma Toekomstbestendige Leefomgeving en Schoon en Emissieloos Bouwen, om met kennis en innovatieve oplossingen de woningbouw te versnellen.

📷 Foto: William van Niekerk, directeur TKI Bouw en Techniek, ondertekent de samenwerkingsovereenkomst voor het Programma Innovatie en Opschaling Woningbouw.

 

 

Eerste stappen voor nationale aanpak funderingsproblematiek

Het kabinet heeft de Tweede Kamer geïnformeerd over de nationale aanpak funderingsproblematiek, een belangrijke uitdaging binnen onze missie Levensduurverlenging Gebouwde Omgeving.

In de Kamerbrief kondigt het kabinet aan om in de komende vier jaar € 56 miljoen beschikbaar te stellen. Dit bedrag is bedoeld om woningeigenaren te ondersteunen bij het herstellen of voorkomen van funderingsproblemen. De focus ligt op betere informatievoorziening, praktische begeleiding en verruimde leenmogelijkheden voor funderingsherstel.

TKI Bouw en Techniek heeft, in opdracht van het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, een analyse uitgevoerd over de kennis-, innovatie- en opschalingsopgave. Deze analyse is gedeeld met de Tweede Kamer en brengt belemmeringen in kaart waardoor de sector de funderingsopgave qua omvang en capaciteit onvoldoende kan oplossen.

Deze verkenning vormt het startpunt om samen met de bouwsector, gebouweigenaren en kennisinstellingen te bespreken welke vervolgstappen rond innovatie en opschaling gezet kunnen worden.

Lees meer in de Kamerbrief over de voortgang van de nationale aanpak funderingsproblematiek en bekijk onze verdiepingsstudie hier: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2024/12/03/kamerbrief-over-voortgang-nationale-aanpak-funderingsproblematiek

€2,7 miljoen subsidie beschikbaar voor onderzoek naar digitale productpaspoorten

Digitale productpaspoorten zijn een belangrijke schakel in de transitie naar een circulaire economie. Ze leggen vast welke grondstoffen, processen en technische specificaties in een product zijn gebruikt. Dit maakt hergebruik van producten en recyclen van materialen eenvoudiger.

Ook in de gebouwde omgeving bieden productpaspoorten kansen. Door bouwmaterialen, installaties en andere objecten digitaal te documenteren, worden gebouwen en infrastructuur beter te beheren. Daarnaast maken ze demontabel ontwerpen en het hergebruiken van materialen na renovatie of sloop eenvoudiger en efficiënter.

De ontwikkeling van productpaspoorten is daarmee een belangrijk speerpunt binnen Europese en nationale afspraken. Om deze innovatie te versnellen, wordt via een nieuwe subsidieregeling €2,7 miljoen beschikbaar gesteld voor praktijkgericht onderzoek.

Subsidievoorwaarden en planning

De nieuwe subsidieregeling, uitgevoerd door Regieorgaan SIA in samenwerking met Topsector ICT, opent naar verwachting in de eerste helft van december 2024. De regeling valt binnen de KIA Digitalisering en sluit aan op de KIA Circulaire Economie.`

Belangrijke details:

  • Subsidiebedrag: Maximaal € 385.000 per project.
  • Beschikbaar budget: € 2,7 miljoen.
  • Consortiumvereisten: Minimaal twee hogescholen en drie praktijkpartners, waarvan ten minste twee Nederlandse mkb-ondernemingen.
  • Deadline: Aanvragen moeten uiterlijk 25 maart 2025 om 14:00 uur CET zijn ingediend.

Ondersteuning en informatiebijeenkomsten

Ben je op zoek naar samenwerkingspartners? TKI Bouw en Techniek kan je ondersteunen bij het vormen van een consortium. Neem hiervoor contact op met Liselore Havermans via liselore@tkibt.nl.

Daarnaast organiseert Regieorgaan SIA twee informatiebijeenkomsten over de regeling:

  • 10 december 2024: 12:00 – 15:30 uur, locatie NWO, Utrecht.
  • 4 februari 2025: 12:00 – 13:30 uur, online.

Aanmelden kan via de website van Regieorgaan SIA

Aan de slag met het financieren van circulaire bouw

Op uitnodiging van Cirkelstad en TKI Bouw en Techniek, en ondersteund door Copper8, staken verschillende partijen op 26 november 2024 de koppen bij elkaar om te brainstormen over de problemen (met name als het gaat om de financiering) van circulair bouwen. De belangrijkste bottlenecks werden besproken, maar er werd ook al voorzichtig gezinspeeld op mogelijke oplossingen.

Innoveren vraagt om investering. Daarom speelt financiering een belangrijke rol in het versnellen van de transitie naar een circulaire bouw-, infra- en vastgoedsector. Toch zien we uitdagingen:  (1) er is voldoende kapitaal beschikbaar, maar te weinig financierbare projecten, (2) er is veel vraag naar financiering, maar moeilijk om het op te halen.

Daarom hebben Cirkelstad en TKI Bouw en Techniek, ondersteund door Copper8, vorige week de aftrap gegeven voor het programma ‘Circulair financieren en beleggen in de bouw, infra en vastgoedsector’. De komende jaren zetten we stappen om het financieringslandschap voor circulair bouwen te versterken. Met dit programma willen we inzetten op het ontwikkelen en toepassen van tools waarmee:

  • de meerwaarde van circulaire kenmerken van vastgoed kan worden meegewogen het bepalen van de marktwaarde;
  • circulaire kansen en risico’s meegenomen worden in financieringsbeoordelingen;
  • het rendement van circulaire eigenschappen kan worden berekend voor financieringen en investeringen.

Ons doel? Het financieren van circulaire projecten stimuleren en zo de transitie naar een circulaire gebouwde omgeving versnellen.

De komende tijd zullen we het programma samen met onze partners verder vormgeven.

Ben je ook geïnteresseerd om hier aan bij te dragen? Neem contact op met Liselore Havermans via liselore@tkibt.nl

Meer weten over de sessie? Lees een verslag van de dag hier

 

Alternatief plan voor uitgefaseerd Nationaal Groeifonds wenselijk

Met de uitfasering van het Nationaal Groeifonds (NGF) komt belangrijke financiering voor het stimuleren van economische groei en innovatie te vervallen. Om de innovatiekracht van Nederland te stimuleren én behouden, inclusief de kansrijke nationale projecten die in voorbereiding waren voor ronde 4, hebben topsectoren en TKI’s het bidbook Investeren in de innovatiekracht en het verdienvermogen van Nederland vandaag aangeboden aan minister Beljaarts van Economische Zaken. Deze ochtend was het bidbook de start van een verdere dialoog om samen te kijken naar een alternatief voor deze innovatieplannen en de benodigde inspanningen om deze te realiseren.

Reactie Minister Beljaarts (EZ): “Investeringen in kennis, technologie en innovatie zijn cruciaal: het kabinet wil dat in 2030 3% van het bruto binnenlands product (bbp) wordt besteed aan onderzoek en ontwikkeling. Daarom investeren we volgend jaar 900 miljoen euro extra via Invest-NL in innovatief MKB en de doorgroei van veelbelovende startups. De subsidie voor Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO) stijgt in 2025 naar 1,5 miljard euro. Zo hoeven bedrijven minder belasting te betalen voor hun onderzoek en ontwikkeling en kunnen ze goedkoper innoveren. Bovendien verwachten we de komende jaren de eerste mooie resultaten van de 51 Nationaal Groei Fonds projecten waarin we ruim 11 miljard investeren.”

Grote opgaven nu oplossen

De Nederlandse productiviteit groeit minder snel dan voorheen en andere landen worden steeds concurrerender. De recente geopolitieke ontwikkelingen benadrukken bovendien de noodzaak minder afhankelijk te worden van het buitenland. Nederland staat voor grote opgaven om haar welvaart in deze tijd van beperkte mogelijkheden tot overheidsinvesteringen in onderzoek en innovatie te behouden. We moeten daarom voortdurend werken aan het versterken van onze economie, onder meer met het bedrijfsleven en het mkb, zodat ons land aantrekkelijk blijft om in te leven en in te ondernemen.

Het Nationaal Groeifonds is uitgefaseerd waardoor een belangrijk instrument voor het stimuleren van economische groei en innovatie komt te vervallen. De topsectoren en TKI’s roepen het kabinet-Schoof, in het bijzonder de minister van Economische Zaken, op om samen te werken aan een alternatief plan met andere investeringsarrangementen en rendementsagenda’s. Zij gaan in gesprek over een samenwerking tussen departementen, topsectoren, hun vele publieke en private (consortia)partners en andere investeerders en financiers zodat projecten die klaarstaan of die in de nabije toekomst worden ontwikkeld ook kunnen doorgaan.

William van Niekerk, Directeur TKI Bouw en Techniek: “Met het opstellen van het Bidbook hebben we opnieuw gezien dat een groot aantal maatschappelijke missies aandacht verdienen van meerdere Topsectoren tegelijkertijd, zoals de relatie tussen langer gezond leven en de gebouwde omgeving. De TKI’s staan er klaar voor om samen te werken op deze maatschappelijke missies en het is daarom mooi dat de minister het Bidbook in ontvangst heeft willen nemen en het gesprek voortzet.”

Nationaal Groeifonds in cijfers

Tussen 2021 en 2024 heeft de overheid via het Nationaal Groeifonds €11,3 miljard in projecten geïnvesteerd, en is dit door bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties gematcht met in totaal €12,6 miljard. Naar schatting levert iedere investeringseuro €5,80 aan rendement op tot 2040 (Rabobank, 2024).

Namens de tien topsectoren en TKI Bouw en Techniek

  • TKI Bouw en Techniek
  • Topsector Agri & Food
  • Topsector Chemie
  • Topsector Creatieve Industrie
  • Topsector Energie
  • Topsector High Tech Systemen & Materialen
  • Topsector ICT
  • Topsector Life Sciences & Health
  • Topsector Logistiek
  • Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen
  • Topsector Water & Maritiem

Klik hier voor het bidbook

Innovatieve prefab projecten van start binnen SEB Programmalijn Prefab

Voor de uitvraag van SEB Programmalijn Prefab hebben 17 consortia innovatievoorstellen ingediend voor concurrerende en emissieloze prefab woningbouwconcepten. Na een zorgvuldige beoordeling zijn 8 projecten definitief gehonoreerd en is voor één voorstel de intentie om te starten. Bij de gehonoreerde projecten zijn 40 organisaties betrokken en in totaal wordt € 5,6 miljoen subsidie toegekend door het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO).

In de projecten werken de consortia aan optimalisatie van de ketensamenwerking om gezamenlijk de emissie van stikstof, CO2 en fijnstof op bouwplaatsen te verminderen. De nadruk ligt ook op realisatiesnelheid en betaalbaarheid zodat de toepassing van deze innovatieve woningbouwconcepten verder kan worden opgeschaald. Door opschaling zal de totale emissie verder afnemen en dragen we bij aan de kabinetsdoelstelling om in 2030 de helft van de jaarlijkse nieuwbouwwoningen industrieel te bouwen.

In de projecten worden 8 prefab woningbouwconcepten (door)ontwikkeld voor zowel grondgebonden en gestapelde woningbouw. De concepten richten zich zowel op nieuwbouw als op renoveren, transformeren en optoppen. Ook worden prefab bouwdelen, zoals funderingsconstructies en binnenwanden, ontwikkeld en wordt onderzoek gedaan naar industriële verwerking van veelal biobased materialen. Er is daarbij veel aandacht voor ontwerp-, productie- en assemblageprocessen, installatietechnische en logistieke optimalisatie en digitalisering.

SEB Programmalijn Prefab is een programma van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO), uitgevoerd door TNO en TKI Bouw en Techniek.

Partners in de gehonoreerde projecten zijn:

AplusV Solutions BV

Binx Smartility

BlueBlocks BV

BTE

Compostboard

DWA ingenieurs en adviseurs

Elan Wonen

Elk Groep BV

Emergo

Faay

Finch Buildings

Fleurbaaij

GreenInclusive

H en M houtbewerkingsmachines

HBB

Hedgehog Company

Heidelberg materials

Hekstra dakdekkers

Heijmans (optioneel)

KlokGroep

Knaapen Renovatie en Onderhoud BV

Maat Feeling Home

NHL Stenden

OMRT

Plegt-Vos

Pultrum Rijssen

RoosRos

SAM Panels

Schinkel Kraanverhuur Urk BV

Startblock B.V.

TNO

Treetek

TU Delft – Green Village

Van Herpen

VBI

Velas B.V.

WAM&VanDuren Bouwgroep

Witzand

IJB Groep B.V.

Zonneveld ingenieurs

Over het programma Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB)

In het belang van de natuur, het klimaat en onze gezondheid willen we in Nederland schoon en emissieloos bouwen. Het programma Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB) werkt daarom in verschillende deelprogramma’s aan het verlagen van bouwemissies.

SEB Programmalijn Prefab is onderdeel van het Kennis-, Opschaling- en Praktijkervaringsprogramma (KOP-programma). Dit onderdeel van SEB onderzoekt volgens drie programmalijnen (Prefab, Mobiele Werktuigen en Bouwlogistiek en Digitalisering) hoe emissies op de bouwplaats aanvullend door procesmaatregelen verlaagd kunnen worden.

Meer weten over SEB en de drie programmalijnen van het KOP-programma? Klik hier

 

KIC-call (NWO): Innovatief onderzoek naar klimaatbestendige gebouwen

Klimaatverandering leidt tot steeds extremere weersomstandigheden, zoals lange perioden van warmte en droogte en grote hoeveelheden neerslag. Hier moet rekening mee worden gehouden bij het renoveren van gebouwen in Nederland, zowel bij het verduurzamen van het bouwproces als bij het zorgen voor een klimaatbestendig eindresultaat. Met de KIC-call ‘Klimaatbestendige gebouwen met de natuur als inspiratie’ nodigt NWO onderzoekers uit de technische, exacte en sociale wetenschappen uit om consortia te vormen.

Budget en deadlines

Voor een aanvraag in deze call for proposals kan minimaal € 750.000 en maximaal € 2.300.000 worden aangevraagd aan NWO-financiering. Daarmee financiert NWO maximaal 80% van de totale projectomvang.

De deadline voor het indienen van aanvragen is 20 maart 2025, 14:00. Om een aanvraag te kunnen indienen, is een intentieverklaring verplicht. De deadline voor het indienen van deze verklaring is 23 januari 2025, 14:00.

Bijeenkomsten

Voor deze call wordt een online informatiebijeenkomst georganiseerd op 4 november 2024. Hier zullen de programmamedewerkers meer uitleg geven over de inhoud van de call en het aanmeldingsproces. Ook zal er uitgebreid ruimte zijn voor vragen.

Om consortiavorming te stimuleren en vergemakkelijken, organiseert NWO daarnaast een matchmakingsbijeenkomst op 3 december 2024 op het NWO-kantoor in Utrecht.

Voor meer info, zie de website van NWO

Bestuursakkoord digitale gebouwde omgeving 2027

Op woensdag 16 oktober 2024 hebben 39 partijen uit de volledige bouwketen, waaronder TKI Bouw en Techniek, het Bestuursakkoord Digitale Gebouwde Omgeving 2027 ondertekend.

Met dit akkoord wordt afgesproken om met elkaar – en uniform – data uit te wisselen in belangrijke processen. Zoals het ontwerpen, vergunnen, bouwen en beheren van de gebouwde omgeving.

Door deze digitale samenwerking kan er duurzamer, sneller en efficiënter worden gebouwd. Dat levert een productiviteitssprong op, waarbij we straks méér doen met hetzelfde aantal mensen.

Meer weten over het bestuursakkoord digitale gebouwde omgeving 2027? Zie de website van digiGO

City Deal Tijdloze Grachten is gelanceerd!

Nederland is trots op zijn historische grachten. Mensen over de hele wereld komen om ze te bewonderen. Onze trekpleisters zijn alleen steeds vaker overbelast en in verouderde staat. Hoe behouden we de grachten en zorgen we voor veilige bruggen en kades? En hoe koppelen we dit aan opgaven zoals het vergroenen van steden, de energietransitie en toekomstbestendig waterbeheer? City Deal Tijdloze Grachten en haar partners slaan de handen ineen voor een integrale aanpak.

Op woensdag 25 september 2024 tijdens de Vakbeurs Openbare Ruimte ondertekenden 17 partijen* officieel de City Deal Tijdloze Grachten.

Functie van Nederlandse grachten

Grachten werden vroeger niet alleen aangelegd om overtollig water af te voeren bij plotselinge waterstijgingen. In steden als Utrecht en Leiden dienden ze als verdedigingslinie. In de 17e eeuw werden grachten zelfs ingezet voor logistiek. Tegenwoordig hoeven steden niet meer te worden verdedigd door brede grachten en varen er voornamelijk rondvaart- en vrijetijdsboten. De belangrijkste functie, daarentegen, is na al die eeuwen misschien relevanter dan ooit. Het beschermen van de stad tegen wateroverlast.

Waarom City Deal Tijdloze Grachten

Grachten zijn belangrijk in de strijd tegen wateroverlast, hebben een cultuurhistorische functie en dragen bij aan een positieve beleving van de openbare ruimte. Maar onze grachten, kades, werfkelders, bruggen en sluizen raken verouderd, in slechte staat en zijn overbelast. Ook ontbreekt kennis over de daadwerkelijke staat en is er behoefte aan meer duurzame herstelmethodes. Aan de hand van een praatplaat is schematisch in kaart gebracht welke opgaven gekoppeld zouden kunnen worden tijdens onderhoudswerkzaamheden. Van groen en energietransitie tot waterbeheer en ondergrond. City Deal Tijdloze Grachten werkt vanaf 25 september samen met het Rijk en gemeenten zoals Utrecht, Amsterdam, Den Haag en Leiden om de historische centra van Nederlandse binnensteden op integrale wijze leefbaar en veilig te houden. Voor nu en de generaties die volgen.

Hoe gaat City Deal Tijdloze Grachten dit doen?

City Deal Tijdloze Grachten werkt met haar partners aan een structurele samenwerking en aan nieuwe standaard die bruikbaar is voor alle steden met grachten. Dit wordt opgepakt in vier werklijnen. Hier wordt uitgewerkt hoe we de agenda’s en neuzen dezelfde kant op krijgen, de juiste expertise inwinnen en keuzes maken voor renovatie en onderhoud, opgaven effectief aan elkaar koppelen. Deze nieuwe methode wordt vervolgens uitgebouwd  naar een landelijke standaard. Lees hier meer informatie over de vier werklijnen.

*De huidige partners zijn: Utrecht, Amsterdam, Den Haag, Leiden, Den Bosch, Dordrecht, Delft, AMS Institute, Platform BiKa, CROW, TKI Bouw en Techniek, Saxion Hogeschool, DHM, Ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK), Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat en Rijkswaterstaat (I&W en RWS), Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (OCW en RCE), Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO). Ook is er een klankbordgroep van gemeenten die niet actief deelnemen, maar wel reflecteren op ontwikkelingen en wie de toekomstige gebruikers zullen zijn.

Nieuwe KIC-call (NWO): 7,5 miljoen beschikbaar

Klimaat, circulaire economie, woningtekort, vergrijzing of gezondheid en zorg: onze samenleving staat voor enorme uitdagingen die vragen om meer kennis en baanbrekende innovaties.

Om hieraan bij te dragen, heeft de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) een nieuwe subsidieronde geopend. Deze call staat open voor onderzoeksvoorstellen van samenwerkingsverbanden tussen kennisinstellingen en private partijen, waaronder uit de ontwerp-, bouw- en technieksector. Voor deze ronde is €7,5 miljoen beschikbaar, waarbij per project minimaal €250.000 en maximaal €750.000 kan worden aangevraagd.

Belangrijke data:
Informatiesessie: donderdag 26 september 2024 van 14:00 uur tot 15:30 uur (online)
Deadline indienen voorstel: dinsdag 5 november 2024 voor 14:00 uur

Meer weten? Zie de website van NWO

Nieuwsbrief

* verplicht

TKI Bouw en Techniek is het Topconsortium voor Kennis en Innovatie in bouwontwerp, bouw en bouwtechniek gericht op een toekomstbestendige gebouwde omgeving.

TKI Bouw en Techniek werkt aan drie meerjarig missiegedreven innovatieprogramma’s: Circulaire bouw en infrastructuur, Levensduurverlenging gebouwen en omgeving en Klimaatadaptief, natuurinclusief en omgevingsbewust bouwen. Samen met andere TKI’s werken wij aan de doorsnijdende thema’s digitalisering, industrialisering en human capital.