Artificiële intelligentie in de gebouwde omgeving: inzicht in de kansen voor levensduurverlenging

7 februari 2025

Hoe wordt AI toegepast voor levensduurverlenging van de gebouwde omgeving? Bij welke oplossingsrichtingen is AI mogelijk een hulpmiddel? Wat gebeurt er al in de praktijk op het gebied van AI? Volgend op de position paper over Artificiele intelligentie en Levensduurverlenging heeft TKI Bouw en Techniek een onderzoek uitgevoerd onder marktpartijen, overheden, samenwerkingsverbanden en onderzoeks- en onderwijsinstellingen. Hiermee hebben we inzicht gekregen in het gebruik van AI rond levensduurverlenging.

Het versterken, verbeteren en verduurzamen van bestaande woningen, utiliteitsgebouwen en civiele infrastructuur in Nederland is een grote en complexe opgave. Levensduurverlenging is hiervoor van belang. De huidige kennis, kunde en capaciteit in de sector zijn hiervoor onvoldoende. Dit vraagt om innovaties die leiden tot een schaalsprong in productiviteit. Artificiële Intelligentie (AI) is hierbinnen een belangrijke ontwikkeling.

Status en impact van AI in de sector

Binnen betrokken partijen wordt al veel onderzocht en geëxperimenteerd met AI (47%). Veel organisaties passen het ook al toe (41%). Het toepassen vindt daarbij iets meer plaats bij marktpartijen (28%) en kennisinstellingen (22%) dan bij overheden (18%).

Bijna alle respondenten denken dat AI impact gaat hebben op de opgave. 51% van de respondenten denkt dat het enige impact gaat hebben en 43% van de respondenten zelfs veel impact.

Diverse kansen AI voor Levensduurverlenging

Kansen voor het toepassen van AI worden vooral gezien op het gebied van het verkrijgen van beter inzicht in de opgave. AI inzetten voor betere kennisdeling en samenwerking wordt eveneens als kansrijk gezien, net als het gebruik van AI voor meer seriematig werken en industrialisatie.

Concrete voorbeelden van kansen die worden gezien zijn onder andere:

  • Het Inschatten levensduur op basis van daadwerkelijk gebruik van infra en gebouwen
  • Het ‘bevragen van de archiefkast’ door (historische) documentatie in een model ingeladen wordt en kan worden geanalyseerd
  • Productiviteitsverhoging door virtuele assistentie door bijvoorbeeld het automatiseren van terugkerende tijdrovende taken of ondersteunen bij beoordeling van inspecties.

Belemmeringen voor AI en noodzaak tot samen innoveren en leren

Naast kansen worden door respondenten ook belemmeringen gezien voor het grootschalig toepassen van AI binnen hun organisatie. Als drie grootste belemmeringen worden beperkte kennis over AI (20%), de kwaliteit van data (19%) en veiligheid en ethische dilemma’s (16% genoemd).

Met alleen het ontwikkelen van AI oplossingen zijn we er dus niet, ook de sector heeft nog stappen te zetten in het gezamenlijk aan de slag gaan met AI. Zo wordt ook het verhogen van het kennisniveau als een opgave te zien. Ook het investeren in generieke randvoorwaarden en beleid vragen om een samenwerking.

Samen aan de slag!

Kortom, in de praktijk gebeurt al veel, kansen zijn er legio, maar uitdagingen worden ook gezien. Werk aan de winkel dus! Het publiceren van de Position Paper Artificiële Intelligentie voor Levensduurverlenging en het daaruit volgende onderzoek zijn niet het eindpunt, maar het begin. Dit jaar gaat TKI Bouw en Techniek verder met AI voor de ontwerp- bouw- en technieksector. Wil je op de hoogte worden gehouden? Schrijf je dan hier in voor de nieuwsbrief of neem contact op met Bart Brink of Anouk Bolsenbroek.

 

Andere berichten

  • 7 februari 2025

    Artificiële intelligentie in de gebouwde omgeving: inzicht in de kansen voor levensduurverlenging

  • 6 februari 2025

    SEB Programmalijn Prefab: nieuwe uitvraag voor innovatieve prefab woningbouwconcepten

  • 30 januari 2025

    Regionale kennis en innovatie voor landelijke impact