P6 – Industriële houtbouw
Met een veelzijdig constructieconcept voor industriële houtbouw, met biobased materialen, kan de bouw nú al flinke stappen zetten richting emissieloos en betaalbaar bouwen. Dat blijkt uit de eerste resultaten van dit deelproject.
Berri de Jonge, innovatiemanager bij Plegt-Vos, is projectleider van het deelproject Industriële houtbouw. De inschrijving voor Emissieloos Bouwen komt voort uit een transitie binnen Plegt-Vos die al enkele jaren aan de gang is. ‘We zitten met ons bedrijf in het segment waar de woningnood het hoogst is’, legt De Jonge uit. ‘Er is grote behoefte aan betaalbare woningen die snel kunnen worden gebouwd. Daarnaast zien we dat er steeds minder mensen beschikbaar zijn voor de bouw.’ Beide ontwikkelingen hebben Plegt-Vos ertoe aangezet om te innoveren met industriële houtbouw. Maar dan wel duurzaam, met biobased materialen, in een geïndustrialiseerd proces om emissies op de bouwplaats te reduceren.
Hout in plaats van beton
Met dit deelproject wilde Plegt-Vos het modulaire bouwconcept dat ze hadden, verder aanscherpen en beter inzicht krijgen in verdere emissiereductie. De Jonge: ‘Om te beginnen wilden we snappen wat emissieloos bouwen is, en aan welke knoppen je kunt draaien, door een toetsingsmodel op te zetten. Vervolgens hebben we op basis van ons bouwsysteem voor grondgebonden woningen een concept ontwikkeld voor gestapelde woningen. De houten elementen die we nu gebruiken, worden altijd gebruikt in combinatie met een betonconstructie. Door dit beton te vervangen door een biobased oplossing, kunnen we emissies verder reduceren. Tot slot hebben we gewerkt aan een blauwdruk voor een productiehal waar we de houten componenten voor beide concepten zo efficiënt mogelijk kunnen bouwen.’
Klinkende resultaten
Ondanks het feit dat Plegt-Vos pas later instapte in dit programma, zijn er al klinkende resultaten. ‘Inmiddels is er een aantal houten modules voor gestapelde appartementen van de lijn gekomen, die binnenkort in Leeuwarden worden gestapeld. Die gebruiken we om te kijken waar we nog emissies kunnen reduceren. In Zwolle hebben we 29 woningen gebouwd met ons concept. Daar komen weer leerpunten uit, die we in 10 nieuwe woningen gaan toepassen, onder andere om nog sneller en dus goedkoper te kunnen bouwen. Van dat project gaan we ook de bouwlogistiek monitoren.’
Verdubbeling in snelheid
Een deel van de verbeterpunten komt voort uit de samenwerking met TNO. ‘Door oplossingen extern te laten toetsen, kom je samen tot nieuwe inzichten. Zo hebben we een houten-knoopverbinding ontwikkeld die de assemblage van twee woningen per dag mogelijk moet maken, in plaats van één. Dat geeft minder vervoersbewegingen, dus minder stikstof op de bouwplaats. Door de lichtere constructie kunnen we ook elektrische kranen inzetten. En we hebben ruim een derde minder palen nodig. Belangrijk, omdat juist het bouwrijp maken van grond met veel stikstofemissie gepaard gaat. Dat zijn mooie resultaten, die we nu ook echt met metingen kunnen aantonen.’
Gewoon wonen
Belangrijke ‘klanten’ voor Plegt-Vos zijn uiteraard de bewoners. Daarom zijn ook woningcorporaties DeltaWonen en WoonAEffect als klankbord bij het project betrokken. ‘Beide partners weten wat de bewoners belangrijk vinden. We krijgen veel positieve reacties van bewoners over het wooncomfort, vooral dankzij de toepassing van natuurlijke materialen. Een mooie reactie was ook: “het zijn gewoon woningen”. En dat is precies wat we nodig hebben.’
De Jonge ziet deze manier van bouwen wel uitgroeien tot standaard. ‘Wat dit deelproject mooi laat zien, is dat je door industrieel te bouwen met biobased materialen nu al een enorme bijdrage kunt leveren aan de uitdaging van emissieloos en betaalbaar bouwen. Omdat we hiermee écht impact kunnen maken.’
‘Om te beginnen wilden we snappen wat emissieloos bouwen is, en aan welke knoppen je kunt draaien’
Partners
Resultaten
Dit deelproject levert een nieuw constructieconcept op voor grondgebonden woningen en gestapelde bouw, plus een concrete blauwdruk voor een geïndustrialiseerd proces waarin deze concepten op grote schaal kunnen worden geproduceerd. Doel is het op industriële schaal en betaalbaar kunnen bouwen van grondgebonden woningen en appartementen, met een forse emissiereductie, met name in stikstof. De impact van grootschalige bouw van houten woningen en appartementen is enorm. De componenten zorgen voor minimalisering van handelingen op de bouwplaats en een reductie van het aantal transporten naar de bouwplaatsen. Beide hebben een significant effect op de reductie van stikstof en CO2-emissies.
