Nederland is trots op zijn historische grachten. Mensen over de hele wereld komen om ze te bewonderen. Onze trekpleisters zijn alleen steeds vaker overbelast en in verouderde staat. Hoe behouden we de grachten en zorgen we voor veilige bruggen en kades? En hoe koppelen we dit aan opgaven zoals het vergroenen van steden, de energietransitie en toekomstbestendig waterbeheer? City Deal Tijdloze Grachten en haar partners slaan de handen ineen voor een integrale aanpak.
Op woensdag 25 september 2024 tijdens de Vakbeurs Openbare Ruimte ondertekenden 17 partijen* officieel de City Deal Tijdloze Grachten.
Functie van Nederlandse grachten
Grachten werden vroeger niet alleen aangelegd om overtollig water af te voeren bij plotselinge waterstijgingen. In steden als Utrecht en Leiden dienden ze als verdedigingslinie. In de 17e eeuw werden grachten zelfs ingezet voor logistiek. Tegenwoordig hoeven steden niet meer te worden verdedigd door brede grachten en varen er voornamelijk rondvaart- en vrijetijdsboten. De belangrijkste functie, daarentegen, is na al die eeuwen misschien relevanter dan ooit. Het beschermen van de stad tegen wateroverlast.
Waarom City Deal Tijdloze Grachten
Grachten zijn belangrijk in de strijd tegen wateroverlast, hebben een cultuurhistorische functie en dragen bij aan een positieve beleving van de openbare ruimte. Maar onze grachten, kades, werfkelders, bruggen en sluizen raken verouderd, in slechte staat en zijn overbelast. Ook ontbreekt kennis over de daadwerkelijke staat en is er behoefte aan meer duurzame herstelmethodes. Aan de hand van een praatplaat is schematisch in kaart gebracht welke opgaven gekoppeld zouden kunnen worden tijdens onderhoudswerkzaamheden. Van groen en energietransitie tot waterbeheer en ondergrond. City Deal Tijdloze Grachten werkt vanaf 25 september samen met het Rijk en gemeenten zoals Utrecht, Amsterdam, Den Haag en Leiden om de historische centra van Nederlandse binnensteden op integrale wijze leefbaar en veilig te houden. Voor nu en de generaties die volgen.
Hoe gaat City Deal Tijdloze Grachten dit doen?
City Deal Tijdloze Grachten werkt met haar partners aan een structurele samenwerking en aan nieuwe standaard die bruikbaar is voor alle steden met grachten. Dit wordt opgepakt in vier werklijnen. Hier wordt uitgewerkt hoe we de agenda’s en neuzen dezelfde kant op krijgen, de juiste expertise inwinnen en keuzes maken voor renovatie en onderhoud, opgaven effectief aan elkaar koppelen. Deze nieuwe methode wordt vervolgens uitgebouwd naar een landelijke standaard. Lees hier meer informatie over de vier werklijnen.
*De huidige partners zijn: Utrecht, Amsterdam, Den Haag, Leiden, Den Bosch, Dordrecht, Delft, AMS Institute, Platform BiKa, CROW, TKI Bouw en Techniek, Saxion Hogeschool, DHM, Ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK), Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat en Rijkswaterstaat (I&W en RWS), Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (OCW en RCE), Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO). Ook is er een klankbordgroep van gemeenten die niet actief deelnemen, maar wel reflecteren op ontwikkelingen en wie de toekomstige gebruikers zullen zijn.
